De amygdala: jouw interne alarmknop na trauma
Wat is de amygdala?
De amygdala is een klein amandelvormig hersengebied dat een grote rol speelt in hoe wij gevaar herkennen, angst ervaren en emoties verwerken. Je kunt de amygdala zien als je interne alarmknop. Zodra er een dreiging wordt gesignaleerd, komt dit hersendeel direct in actie: het activeert het stresssysteem, verhoogt je alertheid en bereidt je lichaam voor op vechten, vluchten of bevriezen.
De rol van de amygdala bij trauma
Na een traumatische gebeurtenis blijft de amygdala vaak overactief. Zelfs wanneer er geen reëel gevaar meer is, kan dit alarmsysteem telkens opnieuw afgaan. Denk aan paniek, herbelevingen, angstige gedachten of een constante staat van waakzaamheid. De hersenen blijven als het ware “hangen” in de overlevingsstand. Dit is een veelvoorkomende oorzaak van posttraumatische stressklachten (PTSS) of complexe PTSS (CPTSS).
Symptomen van een overactieve amygdala
Een ontregelde amygdala na trauma kan zorgen voor onder andere:
- Constante spanning of angst zonder duidelijke reden
- Overprikkeld raken door geluiden, geuren of aanrakingen
- Nachtmerries of flashbacks
- Moeite met concentratie of slapen
- Emotionele uitbarstingen of juist emotionele vlakheid
Deze reacties zijn geen teken van zwakte, maar van een overbelast brein dat continu gevaar blijft signaleren.
Hoe beïnvloedt de amygdala je dagelijks leven?
Wanneer je amygdala in een chronische staat van paraatheid verkeert, kan dit je leven sterk beïnvloeden. Je vermijdt bepaalde plekken, mensen of situaties, je voelt je snel overrompeld of onveilig, en je kunt het gevoel hebben de controle kwijt te zijn. Vaak is er sprake van een gevoel van machteloosheid of schaamte, wat het verwerken van het trauma nog moeilijker maakt.
Kun je de amygdala kalmeren?
Ja! De hersenen zijn plastisch: ze kunnen veranderen en herstellen. Behandelmethoden zoals EMDR-therapie (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) en imaginaire exposure zijn speciaal ontwikkeld om traumatische herinneringen opnieuw te verwerken. Hierdoor wordt de activiteit in de amygdala gereguleerd, en leren de hersenen opnieuw wat wél en níet gevaarlijk is.
Bij intensieve traumatherapie, zoals bij Trauma de Baas, helpen we cliënten stap voor stap om hun alarmsysteem te resetten. Met behulp van wetenschappelijk onderbouwde methoden brengen we rust in het brein, herstellen we het gevoel van veiligheid en verminderen we overlevingsreacties.
Samenvatting: waarom is de amygdala belangrijk bij trauma?
- De amygdala is je interne alarmknop en reageert op (dreigend) gevaar
- Bij trauma blijft deze knop vaak ‘aan’ staan, ook als het gevaar voorbij is
- Dit leidt tot angstklachten, PTSS en overlevingsgedrag
- Therapie helpt de amygdala te kalmeren en het brein opnieuw in balans te brengen
Zoek je hulp bij trauma, angst of een overactief alarmsysteem?
Wij helpen je graag met een bewezen effectieve aanpak zoals EMDR intensieve dagtherapie. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie of plan direct een intake.