Controle willen houden – wanneer het je leven beheerst
Herken je dit?
Altijd alles dubbelchecken. Plannen tot in detail. Moeite hebben met loslaten. Bang zijn dat er iets misgaat als jij het niet zelf regelt. Voor veel mensen voelt controle houden als veilig – als een manier om grip te houden op een wereld die soms overweldigend is. Maar wat als die drang naar controle zélf je vrijheid in de weg staat?
Wat is controledwang?
Controle willen houden is op zich niet verkeerd. Het wordt pas een probleem als:
- je er angstig of gestrest van wordt,
- het je relaties of werk beïnvloedt,
- je niet meer flexibel kunt omgaan met onverwachte situaties.
Soms is deze controledwang het gevolg van vroegkinderlijke ervaringen, trauma of een onveilige hechting. Het brein heeft dan geleerd dat veiligheid ontstaat door alles zelf in de hand te houden.
Psycho-educatie: wat gebeurt er in je brein?
De behoefte aan controle is nauw verbonden met de amygdala (je interne alarmknop) en de prefrontale cortex (je plannende brein). Wanneer je ooit een gevoel van onmacht of gevaar hebt ervaren, kan je brein hyperalert worden. Elk risico – hoe klein ook – wordt dan een dreiging die je koste wat het kost wilt vermijden.
🧠 “Mijn hoofd draait overuren – alsof ik de regisseur moet zijn van elke seconde.”
Deze drang naar controle werkt vaak kortdurend kalmerend, maar op lange termijn juist stressverhogend. Je hersenen raken overbelast, je slaapt slechter en het risico op angststoornissen, burn-out of OCD neemt toe.
Wat zijn de gevolgen van een sterke controledrang?
✅ Lichamelijk: spierspanning, maagklachten, vermoeidheid
✅ Mentaal: piekeren, faalangst, besluiteloosheid
✅ Sociaal: conflicten, moeite met delegeren of samenwerken
✅ Emotioneel: frustratie, wantrouwen, perfectionisme
💬 “Controle is een illusie die vermomd is als zekerheid.”
Hoe kun je controledwang loslaten?
Bij Trauma de Baas werken we met methoden die je helpen het vertrouwen in jezelf en de wereld te herstellen. Denk aan:
✅ EMDR – trauma of herinneringen verwerken die aan je controlebehoefte ten grondslag liggen
✅ COMET – je zelfbeeld versterken zodat je risico’s beter durft te nemen
✅ Imaginaire exposure – oefenen met het loslaten van controle in je hoofd
✅ ACT – leren omgaan met onzekerheid en het leven in het nu
Praktische stappen om mee te starten
- Erken de onderliggende angst. Wat zou er gebeuren als jij de controle loslaat?
- Observeer je gedrag. Wanneer controleer je dingen onnodig?
- Oefen met kleine risico’s. Laat bewust iets ‘onaf’ of ‘onduidelijk’ zijn.
- Spreek met een therapeut. Samen kun je de wortels van jouw patroon begrijpen.
🌱 “Vrijheid begint op het moment dat je accepteert dat je niet alles hoeft te beheersen.”
Wil jij af van je controledwang?
Neem contact op met Trauma de Baas voor een vrijblijvende intake. Ontdek hoe jij kunt leven vanuit vertrouwen, in plaats van angst. Je hoeft het niet alleen te doen.